رنگ پلی اورتان چیست؟
رنگ پلی اورتان بر پایه رزین پلی‌اورتان تولید شده و یک محصول دوجزئی به شمار می‌آید. رنگ پلی یورتان نسبت به نور خورشید، اشعه های ادون قرمز و فرابنفش و باران اسیدی از مقاومت بالایی برخوردار است و برای خشک شدن نیاز به مدت زمانی بسیار کوتاه دارد. این رنگ به لطف مقاومت بالا در مقابل رطوبت، و همینطور به علت چسبندگی مناسب روی سطوح مختلف، گزینه‌ی مناسبی برای پوشش لایه نهایی سطوح در صنایع گوناگون است.
پلی‌یورتان یا پلی اورتان یک نوع لاک محکم و بادوام محسوب می‌شود. زنجیره‌های کوچک موجود در مولکول رزین، پس از خشک شدن پیوند محکمی تشکیل می‌دهند. این پیوند محکم، پوششی ایجاد می‌کند که نسبت به ضربه و حلال‌ها مقاومت بالایی دارد. رنگ پلی اورتان از نوع پلیمرهای پرمصرف است که عمدتاً برای پوشش تک لایه‌ها مثل بام‌ها و رنگ‌های مشخص کننده‌ی محل عبور عابر پیاده به کار می‌رود. رنگ پلی یورتان از مقاومت خوبی در مقابل سایش، ضربه و ترک‌خوردگی برخوردار است.
ویژگی بارز این نوع رنگ، پخت سریع و کامل آن در دمای محیط است. رنگ پلی یورتان آلیفاتیک نسبت به آروماتیک‌ها گران‌تر بوده و به خاطر همین، برای رنگ‌های پایه، آستری و پوشش رابط از نوع آروماتیک و نمونه‌های دارای اپوکسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما برعکس، آلیفاتیک‌ها برای پوشش پایانی به کار می‌روند. مهمترین کاربرد پلی‌اورتان‌ها، استفاده به‌عنوان پوشش در مقابل خوردگی فلزی سازه‌های فولادی است که آستر و پوشش پایه اپوکسی دارند.
ویژگیهای رنگ پلی اورتان
همان گونه که پیش تر نیز اشاره کردیم، این رنگها در برابر اشعه های گوناگون خورشید بسیار مقاوم هستند. مقاومت این دسته از رنگ های پر کاربرد در پیشگیری از نفوذ آب، رطوبت و مواد شیمیایی زبانزد است. بنابراین امکان استفاده از این رنگ در مجاورت چنین شرایطی بدون نگرانی از ورود صدمه به آن میسر میباشد.
برخی از ویژگیهای مثبت رنگ پلی‌اورتان عبارتند از:
- رنگ پلی‌اورتان در درجه حرارت پایین به سرعت خشک و سخت می‌شود.
- رنگ پلی‌اورتان از مقاومت سایشی و ضربه‌پذیری بالایی برخوردار است
- این رنگ، مقاومت بالایی نسبت به نور خورشید، آب و مواد شیمیایی دارد.
- رنگ پلی‌اورتان گچی و پودری نمی‌شود.
- رنگ پلی‌اورتان به‌خوبی روی سطوح فلزی می‌چسبد.
- رنگ پلی‌اورتان نسبت به اسید، باز، روغن‌های صنعتی و شیمیایی، و مواد معدنی مقاوم است
رنگ های پلی اورتان در سه دسته کلی تقسیم بندی می شوند. در ادامه به معرفی و بررسی هر یک از انواع رنگ پلی اورتان خواهیم پرداخت.
رنگ پلی اورتان مات
این دسته از ترکیب رزین آکریلیک و سخت کننده ایزوسیانات ساخته می شوند. از حائز اهمیت ترین فواید این دسته از رنگ ها می توان به موارد زیر اشاره نمود: مقاومت مکانیکی و شیمیایی چشمگیر در مقابل اشعه های نور خورشید مقاومت چشمگیر در شرایط آب و هوایی مختلف گفتنی است که رنگ رویه پلی اورتان مات از ثبات رنگ بالایی برخوردار است.
همین موضوع موجب تناسب استفاده از آن به عنوان رنگ نهایی به منظور پوششدهی لایه های میانی اپوکسی شده است. این رنگ مات می باشد، موجبات فراهم سازی پوششی بسیار مناسب و مقاوم را به منظور پوشش دهی سازه ها و سطوحی که چندان هموار نیستند، مهیا می کند.
رنگ پلی یورتان نیمه مات
این دسته از رنگ های پلی یورتان ضمن برخورداری از مشخصات هم نوعان مات خود. ویژگی های مهم دیگری همچون مقاومت چشمگیر در مقابل خراش و سایش نیز دارند. کلیه این مزایا در کنار هم استفاده از این نوع رنگ ها در صنایع مختلف را رواج داده اند.
رنگ پلی یورتان براق
این دسته از رنگ های پلی اورتان نیز که از مقاومت قابل قبولی در برابر اشعه های خورشید، مواد شیمیایی و مواد مکانیکی برخوردار می باشند، از ثبات رنگی چشمگیری بهره مند هستند. یعنی با گذر زمان براقیت خود را از دست نداده و یا سطح براقیت آن ها کاهش نمی یابد.
این موارد بزرگترین امتیازات رنگ های پلی اورتان براق هستند که موجب رواج استفاده از آن ها به عنوان رنگ نهایی بر روی لایه های میانی اپوکسی شده اند. از ویژگیهای مهم رنگ پلی اورتان براق میتوان به مقاومت آن در برابر عواملی همچون سایش و خراش اشاره کرد. همین موضوع زمینه محبوبیت این رنگها در صنایع مختلف علی الخصوص صنایع فلزی و مباحث صنعتی را فراهم ساخته است.
کاربرد رنگ پلی یورتان
رنگ های پلی اورتان از کاربردهای گسترده و متنوعی به منظور پوشش دهی سطوح مختلف برخوردار هستند. این رنگها که در ارگانهای صنعتی به وفور مورد استفاده قرار می گیرند، دارای ترکیبی باور نکردنی می باشند.
شاید همین موضوع اصلی ترین دلیل رواج استفاده از این رنگ ها در کاربردهای متنوع باشد. جالب و در عین حال لازم است بدانید که رنگ های پلی یورتان به عنوان یکی از ایده آل ترین پلیمرهای چند منظوره علاوه بر ایجاد پوشش مناسب بر روی سطوح، کاربردهای گسترده دیگری نیز دارند.
پوشش دهی کف
این نوع کفپوش ها یکی از محبوب ترین انواع کفپوش هایی هستند که به وفور در کف مجتمع های تجاری و کارخانه های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند. آیا تا به حال از سالن های ورزشی بولینگ بازدید کرده اید؟ شک نداریم که از دیدن کفپوشهای براق و چشم نواز استفاده شده در سطح این سالنها بسیار ذوق کرده اید.
این مکان ها از جمله ایده آل ترین مکان های استفاده از کفپوش های پلی اورتان هستند. استفاده از این کفپوش ها همچنین در سطح آشیانه های هواپیما نیز متداول است.
صنعت هوافضا
رنگ پلی یورتان در راستای پوشش دهی قطعات گوناگون استفاده شده در ساختار هواپیما و سازه های به کار گرفته شده در ساختار داخلی هواپیما نیز مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از این نوع رنگها در این قطعات زمینه باعث افزایش طول عمر بهبود راندمان آنها را فراهم میسازد. همه چیز به همین جا محدود نمی شود.
به عنوان مثال های واضح دیگر از کاربردهای این نوع رنگ پر طرفدار می توان از موارد زیر یاد نمود: لوازم خانگی پوشاک اتومبیل سازی ساخت و ساز و تجهیزات پزشکی کفپوش بیماستانی الکترونیک صنایع چوب صنایع کشتی سازی خطوط لوله ای سقف های از جنس فلز پوشش دهی توربین های بادی و…
آماده‌سازی سطح برای رنگ پلی‌اورتان
برای شروع کار، اولین گام این است که سطح مدنظر هیچ‌گونه آلودگی نداشته باشد و از هر گونه املاح، گردوغبار، و مواد چسبناک روغنی پاک شود. برای استفاده از رنگ Polyurethane روی سطوح فلزی که اثر خوردگی دارند، باید ابتدا خوردگی‌ها پاک شوند و آستری روی کار بیاید. سپس باید رنگ پلی‌اورتان و هاردنر به نسبت مناسب با هم مخلوط شود.
برای رقیق کردن این ترکیب می‌توانید از تینر مخصوص پلی یورتان استفاده کنید تا ویسکوزیته مورد نظر به دست بیاید. قبل از مصرف باید رنگ پلی‌اورتان را کاملاً به هم بزنید. مخلوط آماده‌شده را 5 دقیقه کنار بگذارید تا حباب‌های به وجود آمده روی سطح از بین بروند. در سطوح شیب‌دار و تیز مانند سطوح چوبی میز، صندلی و مبلمان، 15 تا 20 دقیقه پس از لایه اول می‌توانید از لایه دوم استفاده کنید.
از آنجایی که این رنگ سریع خشک می‌شود، بهتر است هر بار به میزان لازم رنگ آماده کنید. می‌توانید برای یکنواخت شدن رنگ سطح، رنگ پلی‌اورتان را با اسپری روی سطح بزنید. رزین پلی‌یورتان را میتوان به‌صورت پوشش یا ریختن روی سطح استفاده کرد. پس از آن باید از ماله‌کشی دستی یا غلتک استفاده شود.
روشهای مصرف رنگ پلی اورتان
روشهای مختلفی برای استفاده از رنگ پلی‌اورتان وجود دارد، که مهمترین آنها عبارتند از:
- استفاده از قلم‌مو: در مواردی که دوام پوشش اهمیت دارد، بهترین انتخاب استفاده از قلم‌مو برای سطوح صاف است.
- مالیدن با پارچه روی سطح: روش مناسب برای سطوح برجسته است مانند نرده پله‌ها.
- اسپری کردن یا پاشیدن: درصورتی‌که دسترسی به سطوح سخت باشد مانند نمای پشت پنجره یا میله‌های باریک صندلی، بهترین روش اسپری کردن یا پاشیدن است.
مواردی که باید در مصرف پلی یورتان رعایت کنید
هنگام مصرف پلی‌اورتان توجه داشته باشید که اولین لایه پوشش نباید نازک باشد؛ چراکه لایه‌نازک باعث کاهش قابلیت چسبندگی می‌شود. همچنین، از پارچه پُرزدار استفاده نکنید. چراکه مواد شیمیایی درون پارچه‌ها از چسبندگی جلوگیری می‌کند.
شرایط نگهداری رنگ پلی‌یورتان
رنگ پلی یورتان، اشتعال‌زا محسوب می‌شود و باید دور از مواد آتش‌زا، حرارت، و جریان برق، در ظروف دربسته نگهداری شود. همچنین،رنگ پلی‌اورتان باید درجای خشک و به دور از رطوبت و الکل نگهداری شود. بهتر است پس از باز کردن در ظرف رنگ پلی یورتان، آن را در حداقل زمان ممکن مصرف کنید.
